Overdenking mei 2022 Overdenking mei 2022
‘… opgevaren naar de hemel en zit aan de rechterhand van God, de almachtige Vader …’
Apostolische Geloofsbelijdenis

‘Heer, gaat U dan binnen afzienbare tijd het koningschap over Israël herstellen?’
Handelingen 1:6

De hemelvaart van Jezus wordt in de Kerk gezien als de troonsbestijging van Jezus Christus. Graag wijs ik op het uitzonderlijke van Jezus’ koningschap. Deze staat niet los van de weg die Hij voor ons is gegaan, en ook niet van Israël. Het gesprek tussen Jezus en Pilatus in Johannes 18:33-38 bijvoorbeeld stond in het teken van Jezus’ koningschap. Pilatus begreep niet wat Jezus bedoelde met zijn koningschap dat niet bij deze wereld hoort. Desalniettemin luidde het opschrift aan het kruis ‘Jezus van Nazaret, koning van de Joden’. Dat komt neer op het koningschap over Israël waarnaar de leerlingen vroegen in Handelingen 1 bij de hemelvaart. Vanuit een zinsnede uit de Apostolische Geloofsbelijdenis over Hemelvaart en een tekst uit Handelingen 1 enkele aantekeningen ter overweging en overdenking.

Israël en het belijden van de Kerk
Kijkend naar de kerkgeschiedenis constateren we een grote mate van stilzwijgen in het belijden van de Kerk met betrekking tot Israël. De opvattingen over Israël zijn zeer divers en uiteenlopend in de theologie. Dit geldt zowel het heden als het verleden. Toch ligt er zeker een verbinding met Israël in het belijden van de Kerk ook al is deze enigszins verborgen. In de eerste plaats is deze te vinden in de opmerkelijke aanwezigheid van de Romein Pontius Pilatus in de geloofsbelijdenis; ten tweede is de verbinding aanwezig in het belijden van de hemelvaart en de betekenis daarvan.

Die geleden heeft onder Pontius Pilatus
In het noemen van Pontius Pilatus tezamen met het lijden van Jezus klinkt het geheel van het proces tegen Jezus voorafgaand aan de kruisiging mee. Daarnaast zorgt Pilatus voor een verbinding met de wereldgeschiedenis op een specifieke geografische plaats. Pilatus vraagt Jezus tijdens het proces of Hij de koning van de Joden is. Het koninkrijk met het koningschap waarnaar Pilatus vraagt, is in zijn gedachten verbonden aan de regio waar hij op dat moment bestuurder is. Pilatus kent de politieke idealen van herstel van het koningschap over Israël zoals dat leeft onder delen van het Joodse volk. Jezus wijst die gedachte van de hand. Zijn koninkrijk is niet van deze wereld. Het opschrift aan het kruis met het doodvonnis daarop luidt desalniettemin ‘koning der Joden’. Zijn lijden onder Pontius Pilatus is daar onlosmakelijk mee verbonden.

De hemelvaart
De leerlingen komen bij de hemelvaart tot een soortgelijke gedachte als Pilatus ten aanzien van het koninkrijk met het koningschap. Wanneer Jezus vlak voor zijn hemelvaart spreekt over de vervulling van de belofte van de Vader leidt dit tot de vraag of Hij het koningschap over Israël zal herstellen. Dit herstel behoort voor de leerlingen tot de vervulling van beloften. Jezus ontzegt de leerlingen inzicht in het moment van de vervulling van dat herstel. Dat houdt de Vader aan zich. Eerst is het zaak voor de leerlingen om van Jezus te getuigen. Dat getuigenis begint in Jeruzalem – van oudsher de plaats waar de koning troont en waarmee beloften verbonden zijn over een zoon van David – en gaat tot de uiteinden van de aarde. In het belijden van de hemelvaart ligt besloten dat Jezus, de koning der Joden, koninklijke heerschappij aanvaardt. Hij zit aan de rechterhand van God. Zo belijdt de Kerk dat heel de aarde door de kracht van heilige Geest eens Israël zal zijn waarover Jezus Christus koninklijke heerschappij zal voeren. Zo zal het koningschap over Israël tot herstel komen in een ongekende en onvermoede gestalte.

Ds. Jurrien Mol
terug